Tỉnh Lâm Đồng (mới), được thành lập theo Quyết định số 759/QĐ-TTg ngày 14-4-2025 của Thủ tướng Chính phủ, là kết quả của việc hợp nhất ba tỉnh Lâm Đồng, Đắk Nông và Bình Thuận. Với diện tích rộng lớn lên tới 24.233km² và dân số khoảng 3.324.400 người (gần 4 triệu người theo nhận định của Tổng Bí thư Tô Lâm), tỉnh mới này sẽ trở thành địa phương có diện tích lớn nhất cả nước.
Lý giải việc chọn Đà Lạt là Trung tâm Hành chính – Chính trị
Ngày 20-4, UBND tỉnh Lâm Đồng đã ban hành các nội dung lấy ý kiến cử tri và đưa ra lý giải thuyết phục về việc chọn TP. Đà Lạt làm trung tâm hành chính – chính trị của tỉnh mới:
- Thương hiệu Toàn cầu và Di sản: Đà Lạt đã đạt nhiều danh hiệu quốc tế về du lịch, di sản, trở thành thương hiệu toàn cầu với những tên gọi đặc sắc như “Thành phố ngàn hoa,” “Thành phố sương mù,” “Thành phố ngàn thông,” và “Thành phố tình yêu.”
- Danh hiệu và Giải thưởng Quốc tế: Cuối năm 2023, Đà Lạt được UNESCO công nhận là Thành phố sáng tạo toàn cầu lĩnh vực âm nhạc. Cuối tháng 3-2025, thành phố tiếp tục nhận được hai giải thưởng uy tín từ Hiệp hội Festival và sự kiện quốc tế châu Á (IFEA ASIA): Festival Hoa và Vườn châu Á 2025 và Festival thân thiện với môi trường nhất.
- Vị trí Chiến lược và Hạ tầng Giao thông: Đà Lạt hội tụ nhiều yếu tố thuận lợi về kết nối vùng và hạ tầng giao thông.
- Kinh tế Bền vững:
- Thành phố có khí hậu ôn hòa, mát mẻ quanh năm.
- Là trung tâm nông nghiệp công nghệ cao (hoa Đà Lạt, rau sạch, dâu tây, atisô) với các trang trại đạt tiêu chuẩn quốc tế.
- Nổi tiếng về du lịch xanh và nghỉ dưỡng, cảnh quan đẹp, rừng thông, kiến trúc văn hóa đặc trưng. Sự kết hợp giữa du lịch sinh thái và nông nghiệp công nghệ cao tạo cơ hội phát triển kinh tế bền vững.
- Vai trò Dẫn dắt và Kết nối: Đà Lạt được quy hoạch phát triển theo định hướng là trung tâm hành chính – chính trị, kinh tế – văn hóa, du lịch, khoa học kỹ thuật của khu vực Tây Nguyên. Việc hợp nhất ba tỉnh (cao nguyên, miền núi, có biển) sẽ giúp Đà Lạt trở thành điểm kết nối hài hòa, tạo nên vùng kinh tế trọng điểm mới.
Tỉnh Lâm Đồng khẳng định việc chọn Đà Lạt là lựa chọn thích hợp để đảm bảo quản lý bền vững, tối ưu hóa nguồn lực và tạo động lực đưa tỉnh mới trở thành một trong những khu vực phát triển mạnh mẽ và đáng sống nhất trong khu vực Nam Trung Bộ – Tây Nguyên.
Tổng Bí thư Tô Lâm: Quyết sách Chiến lược Tái cấu trúc Không gian Phát triển
Ngày 9-6, tại Đà Lạt, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có buổi làm việc quan trọng với lãnh đạo ba tỉnh, nhấn mạnh việc hợp nhất là quyết sách lớn mang tính chiến lược và tất yếu nhằm tái cấu trúc không gian phát triển, tối ưu hóa nguồn lực và phát huy thế mạnh tự nhiên của từng tỉnh:
- Lợi thế Tích hợp: Tỉnh Lâm Đồng mới sẽ có cấu trúc địa hình độc đáo, kết nối ba vùng sinh thái: cao nguyên (Lâm Đồng), trung du/miền núi (Đắk Nông), và duyên hải (Bình Thuận).
- Lâm Đồng: Mạnh về nông nghiệp công nghệ cao.
- Đắk Nông: Có thế mạnh về khoáng sản và công nghiệp phụ trợ.
- Bình Thuận: Giữ vai trò đầu mối kết nối ra biển, lợi thế về năng lượng tái tạo và logistics biển.
- Mục tiêu Phát triển: Hợp nhất tạo cơ hội lớn để xây dựng cơ chế đặc thù, thu hút nguồn lực và dẫn dắt sự phát triển toàn vùng. Tỉnh mới sẽ có GRDP hơn 320.000 tỉ đồng, trở thành một thực thể kinh tế – hành chính lớn mạnh hơn.
- Nhiệm vụ Cấp bách: Tổng Bí thư yêu cầu:
- Khẩn trương hoàn thành hợp nhất bộ máy theo nguyên tắc một đầu mối, tinh gọn, khoa học, minh bạch.
- Xây dựng chiến lược phát triển kinh tế – xã hội tích hợp, dài hạn, kết nối ba vùng cao nguyên – trung du – duyên hải.
- Xây dựng trục chiến lược Đông – Tây, ưu tiên nâng cấp hạ tầng giao thông (Quốc lộ 28, cao tốc Bắc – Nam phía Tây, logistics, công nghệ cao).
- Giữ vững ổn định chính trị, trật tự xã hội trong giai đoạn chuyển tiếp.
- Giữ gìn Bản sắc Đà Lạt: Tổng Bí thư đặc biệt lưu ý về trường hợp Đà Lạt, nhấn mạnh rằng thành phố có không khí châu Âu ngay trong lòng Đông Nam Á. Ông khẳng định cần rất chọn lọc và giữ gìn bản sắc đặc thù của Đà Lạt, không để mất đi vẻ đẹp lãng mạn vốn có trong quá trình phát triển.
Việc sáp nhập này được nhìn nhận là bước ngoặt trong tư duy quản trị và thiết kế thể chế, mở ra thời kỳ phát triển mạnh mẽ, bền vững, xứng đáng trở thành điển hình cho công tác tái cấu trúc không gian phát triển trong tương lai.
